THEMA 2: Introductie Fysieke belasting
Veiligheid en gezondheid voorop!
Gezond en veilig werken in de grafimedia. Dat wil iedereen. Maar dan moet er wel wat gebeuren. Bij ieder soort werk horen namelijk risico’s. Als je die wilt beperken of weg wilt nemen, moeten zowel werkgevers als werknemers in actie komen. Fysieke overbelasting is een niet te onderschatten risico. Wat zijn dan die risico’s? En wat kan er aan gedaan worden? En hoe pak je dat aan? Welke regels en richtlijnen zijn van toepassing? Daarover gaat het in de Themabrochure ‘Fysieke belasting’.
Wat is fysieke belasting?
Fysieke belasting is de belasting die het houdings - en bewegingsapparaat van mensen (rug, nek, schouders, ledematen, gewrichten en spieren) ondervindt tijdens lichamelijke arbeid. Fysieke belasting op zich is niet gezondheidsbedreigend, maar fysieke overbelasting wel.
Niet alleen te zwaar of te vaak tillen en/of dragen kan dus fysieke overbelasting geven, maar ook werken in een slechte werkhouding. Overbelasting van het houdings- en bewegingsapparaat kan zorgen voor gezondheidsklachten en blijvende invaliditeit. Dit leidt tot verzuim en uitval uit het arbeidsproces.
Risico in de grafimedia sector
Fysieke belasting komt veel voor in grafische bedrijven. Denk aan zwaar tillen of lang staan. Ongeveer 25% van het ziekteverzuim hangt samen met klachten aan het bewegingsapparaat. Bewustwording en gedrag spelen een belangrijke rol bij het veilig en gezond werken. Daarom is het van groot belang risico’s te herkennen, deze in kaart te brengen en de juiste maatregelen te nemen. Dit is ook een eis vanuit de Arbowet.
Informatie en praktische tips
De themabrochure ‘Fysieke belasting’ geeft inzicht in de wettelijke regels en richtlijnen, maar ook praktische tips en informatie over de belangrijkste risico’s in de grafimediabranche rond dit thema:
- Tillen, dragen, duwen en trekken. Werknemers die elke dag tillen en dragen hebben een grotere kans op rugklachten dan werknemers die dat niet doen. Bijna de helft van het verzuim wordt veroorzaakt door klachten aan rug, nek en ledematen. Het is dus belangrijk dat medewerkers op de juiste manier tillen en dragen, duwen en trekken.
- Beeldschermwerk. Wie te lang achter het beeldscherm zit kan klachten oplopen. Deze klachten worden veroorzaakt door kort of langdurig intensief dezelfde handelingen te verrichten achter het beeldscherm. Ook een verkeerde houding leidt tot klachten bijvoorbeeld nekpijn, rugpijn, spierpijn en hoofdpijn.
- Repeterende handelingen. Voorbeelden van repeterend werk zijn beeldschermwerk (o.a. data-invoer), inpakwerk, productiewerk en stickeren. Repeterende handelingen kunnen leiden tot gezondheidsklachten.
- Staand werk. Voorbeelden van risicovolle werkhoudingen in onze sector zijn lang staan of zitten bij controle- of inpakwerk, gebogen, geknield of gehurkt werken tijdens onderhoudswerkzaamheden of reiniging van machines. Ook langdurig staan valt onder ‘verkeerde’ werkhoudingen.
Voorkom fysieke overbelasting
In de themabrochure wordt volop aandacht besteed aan het ergonomisch aanpassen van het werk en de werkplek. Ook geeft de brochure oplossingen en praktische tips om klachten te voorkomen. De arbeidshygiënische strategie is daarbij het uitgangspunt.
Maatregelen en oplossingen via de arbeidshygiënische strategie
Wat houdt de arbeidshygiënische strategie in? Het bepaalt de volgorde van maatregelen om gevaar en risico’s te beperken:
- Eerst: Bronmaatregelen – Een werkgever moet eerst de oorzaak van het probleem wegnemen. Voorbeeld: let bij de inkoop van materiaal op het gewicht van verpakkingseenheden.
- Dan: Collectieve maatregelen – Als bronmaatregelen geen mogelijkheden bieden, moet de werkgever collectieve maatregelen nemen om risico’s te verminderen. Voorbeeld: hijs- en hefmiddelen beperken de belasting van tillen en dragen. .
- Daarna: Individuele maatregelen – Als collectieve maatregelen niet kunnen of ook (nog) geen afdoende oplossing bieden, moet de werkgever individuele maatregelen nemen. Voorbeeld: het werk zo organiseren dat werknemers minder risico lopen (bijvoorbeeld door middel van taakroulatie).
- Als laatste: Persoonlijke beschermingsmiddelen – Als de bovenste drie maatregelen onvoldoende effect hebben, moet de werkgever de werknemer gratis persoonlijke beschermingsmiddelen verstrekken. Voorbeeld: beschermende werkkleding en stroeve werkschoenen.
De brochure geeft informatie over en inzicht in de arbeidshygiënische strategie. In de RI&E Grafimedia is dit hele traject overigens al uitgestippeld. Wel zo handig!
Aan de slag!
Lees voor verdieping, achtergrondinformatie en een uitgebreide toelichting de volledige versie van deze brochure. Liever een kort overzicht van de belangrijkste informatie rond dit thema? Lees dan de samenvatting.
Ga aan de slag met de informatie en tips en voorkom daarmee fysieke (over)belasting in het bedrijf!
