Wijzigingen wettelijke Arbo RI&E toetsing

Werkgevers in Nederland zijn verplicht om over een actuele Risico-Inventarisatie & -Evaluatie (RI&E), inclusief een Plan van Aanpak (PvA) te beschikken. Vanaf 1 juli 2022 gelden er strengere eisen voor het toetsen van de RI&E die gevolgen kunnen hebben voor bedrijven.

Toetsing

De RI&E (al vanaf 1 januari 1994 wettelijk verplicht) is een hulpmiddel om te onderzoeken of het werk gevaar kan opleveren of schade kan veroorzaken aan de gezondheid van werknemers. De Arbeidsinspectie controleert of bedrijven zich aan de Arbowetgeving houden en een (actuele) RI&E met bijhorend Plan van aanpak hebben. Je riskeert een hoge boete bij het niet nakomen van deze wettelijke verplichting.

Om de kwaliteit van de RI&E te borgen is het wettelijk verplicht om de RI&E inclusief het plan van aanpak te laten toetsen door een gecertificeerde Arbokerndeskundige of gecertificeerde Arbodienst.

Geen toetsing nodig
De RI&E hoeft niet getoetst te worden wanneer:

alle medewerkers in het bedrijf samen 40 uur of minder werken;
het bedrijf maximaal 25 medewerkers in dienst heeft én er gebruikt gemaakt is van een erkend branche RI&E instrument. Het gaat hierbij om het aantal medewerkers, niet om het aantal fte’s.

Voor alle andere bedrijven/situaties is toetsing wel verplicht.

Branche RI&E Grafimedia
Om Grafimedia bedrijven in de praktijk te ondersteunen hebben de sociale partners een branche RI&E ontwikkeld, specifiek voor de meest voorkomende risico’s binnen de Grafimedia. Omdat de branche RI&E Grafimedia is erkend door het Steunpunt RI&E hoeven grafimedia bedrijven t/m 25 werknemers geen toetsing te laten doen door een arbodienst/arbokerndeskundige. Dat scheelt tijd en kosten.

Aanleiding voor wijzigingen in de RI&E toetsing

Tot 1 juli 2022 kon de toetsing van de RI&E over de volle breedte (inclusief verdiepende onderzoeken) plaatsvinden via de inzet van één van de vier gecertificeerde arbokerndeskundigen: hoger veiligheidskundige, arbeidshygiënist, arbeids- en organisatiedeskundige, of geregistreerde bedrijfsarts. Dit zijn echter specialisten in één vakgebied. Door deze werkwijze door een eenzijdig opgeleide kerndeskundige op vakgebieden buiten het eigen domein, was er niet altijd voldoende garantie op de toetsingskwaliteit van de RI&E. Dit was aanleiding voor de overheid om in te grijpen en de regels voor de wijze van RI&E toetsing aan te passen.

Nieuwe regels voor RI&E toetsing

Per 1 juli 2022 geldt een vernieuwd certificatieschema voor arbokerndeskundigen voor het toetsen en adviseren van de RI&E. Het nieuwe schema geldt niet voor de vierde kerndeskundige, de bedrijfsarts. Voor deze kerndeskundige is een BIG-registratie voldoende.

Met de invoering van het nieuwe certificatieschema veranderen de wettelijke eisen aan de RI&E niet, maar dit kan wel gevolgen hebben voor de toetsing van de RI&E door gecertificeerde deskundigen. Elke gecertificeerde arbokerndeskundige mag toetsen of alle vereiste onderdelen in de RI&E voorkomen. Voor de beoordeling of deze onderdelen ook inhoudelijk aan alle eisen voldoen is specifieke deskundigheid van de arbokerndeskundige nodig. Deze kunnen dat alleen doen voor de risico’s waarvoor zij gecertificeerd zijn.

Gevolgen voor werkgevers

Met de invoering van de nieuwe toetsingsregels veranderen de wettelijke eisen aan de RI&E niet, maar wel de diepgang van de toetsing. De nieuwe toetsingswijze wordt nu bepaald aan de hand van de mogelijk aanwezige gezondheidsrisico’s en de benodigde deskundigheid. Op basis hiervan wordt vastgesteld welke van de drie arbokerndeskundigen betrokken moeten zijn bij de officiële RI&E-toetsing:

Arbeids- en Organisatiedeskundige (beoordeelt o.a. psychosociale arbeidsbelasting),
Hogere Veiligheidskundige (beoordeelt o.a. machineveiligheid en geluid)
Arbeidshygiënist (beoordeelt o.a. fysieke belasting en blootstelling aan gevaarlijke stoffen).

In de praktijk betekent dit dat in bijna alle gevallen er meer dan één arbokerndeskundige moet worden ingezet. Dit nieuwe toetsingsregime geldt dus ook voor bedrijven in de Grafimedia sector met meer dan 25 medewerkers. Naar verwachting zullen de toetsingskosten voor deze bedrijven hoger worden. In 2024 wordt de toetsingsmodule van de branche RI&E Grafimedia hierop aangepast. Het vaststellen van de mix aan kerndeskundigen wordt dan binnen de ARBO RI&E Grafimedia op basis van het vastgestelde Bedrijfsprofiel geautomatiseerd, waardoor je in één oogopslag ziet hoe het “toetsings-team” er voor uw bedrijf uitziet.

Discussie
Er is veel discussie over de inhoud van het nieuwe certificatieschema voor arbokerndeskundigen dat per 1 juli 2022 is ingegaan en hoe deze moet worden geïnterpreteerd. Niet alleen onder de Arbo professionals zelf, maar ook tussen opleiders, de overheid en certificerende instellingen.

Met ingang van 1 januari 2025 (2.5 jaar na invoering) vervallen alle certificaten van oud- gecertificeerde arbokerndeskundingen. Voor die tijd moeten zij zich (indien gewenst) laten hercerfificeren volgens de nieuwe regels. Een zorgpunt is dat tot op heden er zeer weinig nieuw gecertificeerde arbokerndeskundigen zijn. Dit kan als gevolg hebben dat er voor de toetsing van RI&E’s lange wachtlijsten gaan ontstaan.

Meer informatie?

Neem voor meer informatie contact op met de helpdesk arbografimedia (info@arbografimedia.nl of 020 - 5435665).