Thema 3: Machineveiligheid

Arbo Thema's
arbocatalogus machine veiligheid | oplossingen: afdekken van restrisico's

LoToTo-procedure 

Type oplossing: Collectieve maatregel

Plaats arbeidshygiënische strategie: stap 4

Beschrijving maatregel

Toepassen van een Lock out – Tag out – Try-out procedure (LoToTo).

Toelichting

Wat houdt LoToTo in?

  • Lock Out = blokkeren. Om te kunnen blokkeren moet je weten welke energiebronnen uitgeschakeld moeten worden om veilig aan de machine te kunnen werken. Mogelijke energiebronnen kunnen zijn: elektriciteit, pneumatiek en hydrauliek, chemische stoffen en restenergie. 
  • Tag Out = labelen
  • Try Out = testen van de blokkering

Een Lock out – Tag out – Try-out procedure (LoToTo) voorkomt dat machines of machinelijnen worden ingeschakeld terwijl er nog medewerkers zijn die storings-, onderhouds-, productie-, omstel-, of schoonmaakwerkzaamheden uitvoeren. De kern van de procedure is dat de energiebron(nen) en afsluiters afgesloten en beveiligd zijn tegen wederinschakeling. De gehele werkwijze wordt uitgewerkt in een LoToTo-procedure. Deze procedure is nodig bij alle machines en installaties waar ongewenste herinschakeling mogelijk is en risico’s met zich meebrengt. Tijdens standaard (productie)werkzaamheden mogen er onder geen enkele omstandigheid veiligheidsvoorzieningen omzeild of verwijderd worden. Voor schoonmaak of onderhoudswerkzaamheden kan het noodzakelijk zijn dat dit gebeurt. Bijvoorbeeld om beter bij diepgelegen machinedelen te komen.


Onderhouds-/schoonmaakwerkzaamheden
Onderhoudswerkzaamheden aan een arbeidsmiddel worden slechts uitgevoerd indien het arbeidsmiddel is uitgeschakeld en drukloos of spanningsloos is gemaakt. Ook gevaren vanuit restenergie in de machine moeten zijn weggenomen voordat de werkzaamheden plaatsvinden. Denk bijvoorbeeld aan gevaren vanuit zwaartekracht (zakkende delen). Na afschakeling en spanningsloos en drukloos maken van de machine, dient LoToTo toegepast te worden. Bijvoorbeeld door een persoonlijk werkslot op een daarvoor bestemd slotgat in een werkschakelaar of LoToTo-voorziening te plaatsen.

Binnen de Grafimedia is het mogelijk dat de LoToTo-procedure ook toegepast dient te worden bij bepaalde schoonmaakwerkzaamheden. Dit dient per machine beoordeeld te worden. 

Indien het toepassen van LoToTo niet volledig mogelijk is dan dienen op basis van een taakrisicoanalyse (TRA) lokale maatregelen genomen te worden om te voorkomen dat een medewerker wordt blootgesteld aan de gevaren van de machine. Bijvoorbeeld door het plaatsen van borgen, lokale afscherming, gebruik van lockboxen voor het beveiligen van afsluiters, drukregelaars of schakelaars.

Praktische aspecten

  • Bepaal binnen de organisatie voor welke machines, onder welke condities en bij welke gebruiksfase LoToTo toegepast dient te worden.
  • Zorg dat de machine of installatie geschikt is om LoToTo op te kunnen toepassen.
  • Zorg dat per machine duidelijk is op welke wijze LoToTo toegepast dient te worden. Leg dit vast in een instructie.
  • Zorg ervoor dat de LoToTo-procedure op schrift is gezet en aanwezig is op werkplek waar deze moet worden toegepast (bijvoorbeeld in een gemarkeerd kastje).
  • Train de betrokken medewerkers in het toepassen van de LoToTo-procedure.
  • Zorg bij hoog risicowerk voor een werkvergunning, zodat het werk gemeld wordt en dat een duidelijk aangewezen en deskundig persoon de leiding over de LoToTo-werkzaamheden heeft.